ماده ۱۶ ـ مرتکبان آلودگی عمدی با حصول شرایط زیر مجازات نمی‌شوند:
الف- ایجاد آلودگی برای رفع خطر از کشتی، نفت‌کش یا تأسیسات نفتی و یا نجات جان اشخاص ضروری باشد.
ب- خطر به‌صورت عمدی ایجاد نشده باشد.
ج- میزان آلودگی با خطری که نفت‌کش، کشتی، شناور، تأسیسات نفتی یا جان اشخاص را تهدید می‌کرده است، متناسب باشد.
د- پس از وقوع آلودگی، فوراً اقدامات لازم را به‌منظور جلوگیری از گسترش و رفع آثار آن انجام داده باشند.
تبصره ۱ ـ چنانچه تخلیه یا نشت نفت از تأسیسات نفتی درنتیجه حوادث غیرمترقبه باشد، مسئولان ذی‌ربط مشروط بر آنکه قبل از آلودگی اقدامات احتیاطی کافی و پس از آلودگی اقدامات فوری لازم را به‌منظور جلوگیری از گسترش و رفع آثار آن انجام داده باشند، مجازات نمی‌شوند.
تبصره ۲ ـ (اصلاحی ۱۳۹۰/۳/۳۱) تشخیص موارد فوق‌الذکر و همچنین بررسی احراز تناسب اقدامات با خطرات، مؤثر بودن اقدامات انجام‌شده با میزان خطر و میزان خسارات و صدمات احتمالی جانی که منجر به این اقدامات شده، بر عهده هیئت کارشناسی سه‌نفره‌ای خواهد بود که با پیشنهاد رئیس سازمان بنادر و دریانوردی و حکم وزیر راه و شهرسازی تعیین و منصوب می‌شوند.
