نظام‌نامه قانون وکالت مصوب ۱۳۱۶/۳/۱۹ وزیر عدلیه

نظر به مواد ۱ و ۱۰ و ۱۴ و ۱۸ و شق دوم از ماده ۱۹ و مواد ۲۵ و ۲۶ و ۳۳ و ۴۶ قانون وکالت نظامات ذیل را مقرر می‌دارد:

فصل اول ـ در تعیین وکلا محدود و کارگشایان و درخواست پروانه وکالت

ماده ۱ ـ رئیس قسمت تشکیلات وکلا به‌منظور اجرا تبصره یک قانون وکالت همه‌ساله قبل از شهریورماه صورتی با رعایت احتیاجات حوزه‌های قضائی و استعداد وکلا محل تهیه و به وزارت عدلیه پیشنهاد می‌نماید پس از تصویب مراتب را به عدلیه محل و وکیلی که محدود گردیده اعلام می‌دارد:

ماده ۲ ـ رئیس تشکیلات وکلا همه‌ساله از محل‌هایی که به‌قدر کفایت از وکلا درجات سه‌گانه ندارد صورتی تهیه و پس از تصویب وزارت عدلیه اعلانی برای استحضار داوطلبان کارگشایی منتشر خواهد نمود و موقع امتحان و مواد امتحانیه و تاریخ حضور در مرکز را در آن قید می‌نماید.

ماده ۳ ـ برنامه امتحانات کارگشایان عبارت است از:

۱ ـ کلیات قانون اصول محاکمات حقوقی

۲ ـ جزائی.

۳ – مدنی

۴ ـ مجازات عمومی.

۵ ـ قوانین و نظامنامه‌های ثبت‌اسناد و املاک.

۶ ـ قانون و نظامات راجعه به وکالت

۷ ـ کلیات قوانین تجاری

ماده ۴ ـ امتحان کتبی و شفاهی است و حداکثر نمرات شش است. شش خیلی خوب ـ پنج خوب ـ چهار کافی ـ سه قابل‌قبول ـ دو بد ـ یک خیلی بد.

ماده ۵ ـ برای قبول شدن در امتحان حداقل معدل کتبی و شفاهی نباید از سه کمتر باشد و مع‌هذا هر داوطلبی که دارای یک نمره یک یا دو نمره دو باشد مردود است.

ماده ۶ ـ هیئت ممتحنه را وزیر عدلیه از قضات و استادان دانشکده حقوق تحت نظر مدعی‌العموم کل تشکیل می‌دهد.

ماده ۷ ـ جلسات امتحان در فروردین و مهرماه تشکیل می‌شود.

ماده ۸ ـ نتیجه امتحان ضمن صورت‌مجلس از طرف هیئت ممتحنه به دفتر کل بازرسی و تشکیلات وکلا ارسال می‌شود.

ماده ۹ ـ دفتر کل بازرسی و تشیکلات وکلا مکلف است مدتی را که وزارت عدلیه برای اجرای ماده یک قانون وکالت و تطبیق وضع وکلا هر محل با ماده مزبور تعیین می‌نماید در مجله رسمی و عدلیه محل اعلام و مرجع تسلیم اوراق و درخواست و شرایط آن را تعیین نماید.

ماده ۱۰ ـ پارکه های ولایات و امنای صلح در نقاطی که پارکه نیست مکلف‌اند اوراق و درخواست پروانه وکالت و ضمایم آن را بلافاصله پس از انقضاء مهلت به قسمت تشکیلات وکلا بفرستند.

ماده ۱۱ ـ درخواست پروانه وکالت باید دارای ضمایم ذیل باشد:

۱ ـ چهار قطعه عکس

۲ ـ قبض ودیعه وجه تمبر پروانه مورد درخواست

۳ ـ مستندات درخواست از قبیل تصدیق سنین سابقه وکالت یا تصدیق سنین سابقه قضائی یا رونوشت مصدق مدارک معلومات ـ مرجع صدور تصدیق سابقه وکالت قسمت تشکیلات وکلا و سابقه قضائی یا خدمات اداری، اداره کارگزینی مربوطه است.

ماده ۱۲ ـ درصورتی‌که دانشنامه لیسانس از دانشکده‌های خارجه صادرشده باشد تصدیق شورای عالی معارف که حاکی از ارزش دانشنامه باشد و ترجمه آن نیز لازم است.

ماده ۱۳ ـ هرگاه تقاضانامه ناقص باشد اخطاری برای رفع نواقص از طرف رئیس قسمت تشکیلات وکلا می‌شود که در ظرف مدت ده روز نواقص را مرتفع نماید پس از انقضاء مدت مزبور درصورتی‌که تقاضاکننده رفع نواقص ننموده باشد و فرصت مندرج در ماده ۹ نیز منقضی شده باشد دیگر درخواستی از تقاضاکننده پذیرفته نمی‌شود.

ماده ۱۴ ـ قسمت تشکیلات وکلا برای تشخیص صلاحیت و درجه تقاضاکننده اوراق مخصوصی باید ترتیب بدهد و رأی رئیس دفتر کل بازرسی و تشیکلات وکلا را به‌وسیله آن به تقاضاکننده ابلاغ نماید.

ماده ۱۵ ـ ابلاغ مزبور ممکن است در دبیرخانه دفتر کل بازرسی و تشکیلات وکلا و یا به‌وسیله مأمورین ابلاغ یا دفتر محاکم یا پارکه های ولایت به عمل آید در هر سه صورت ابلاغ کننده باید تاریخ ابلاغ و امضاء کسی را که به او ابلاغ‌شده تصدیق نماید و درصورتی‌که ابلاغ شونده از رؤیت استنکاف نماید استنکاف او را بنویسد.

ماده ۱۶ ـ تقاضای رسیدگی از محکمه انتظامی که در ماده ۱۲ قانون وکالت مقرر است به‌وسیله عرض حال به عمل می‌آید و هرگاه معترض مستنداتی داشته باشد و ضمیمه عرض حال ننماید پس از ابلاغ عرض حال به قسمت تشکیلات وکلا دیگر سندی از او پذیرفته نخواهد شد.

ماده ۱۷ ـ عرض حال باید در دو نسخه تنظیم و یک نسخه از آن را دفتر دیوان عالی تمیز در ظرف پنج روز از تاریخ وصول به قسمت تشکیلات وکلا بفرستد.

ماده ۱۸ ـ هرگاه جهت اختلاف صلاحیت علمی تقاضاکننده برای شغل وکالت یا برای درجه مورد تقاضای او باشد محکمه انتظامی اختباری از معلومات او به عمل خواهد آورد اختبار مزبور کتبی و شفاهی است و هرگاه راجع به صلاحیت اخلاقی تقاضاکننده باشد محکمه عالی انتظامی اظهارات نماینده دفتر کل بازرسی وکلا را استماع خواهد نمود.

ماده ۱۹ ـ مفاد رأی دفتر کل بازرسی درصورتی‌که مبنی بر رد باشد باید به محاکم و مراجع قضائی و ثبت‌اسناد اطلاع داده شود که شخص مردود را به وکالت نپذیرند و درصورتی‌که رأی مزبور از طرف محکمه انتظامی نقض شود باید مراتب به محاکم و مراجع قضائی اعلام گردد.

ماده ۲۰ ـ متن سوگندنامه که به‌موجب ماده ۱۴ قانون وکالت مقرر است به نحو ذیل است:

این‌جانب امضاء کننده ذیل خداوند متعال را شاهد گرفته قسم یاد می‌نمایم که قوانین و نظامات مخصوصاً قوانین و نظامات مربوطه به شغل وکالت را همیشه محترم شمرده و کوچک‌ترین اقدامی برعلیه تأمین قضائی و شرافت قضاوت و وکالت ننمایم و در حفظ حیثیات شغلی که بدان نائل شده‌ام ساعی و جز عدالت و احقاق حق منظور دیگری نداشته باشم و نسبت به مقامات قضائی و اداری رعایت احترام را نموده راستی و پاک‌دامنی را در کلیه امور شخصی و اداری و کارهای مرجوعه رویه خود قرار دهم و در امور راجعه نظریات خصوصی را داخل ننموده و پیرامون کینه‌ورزی و انتقام‌جوئی نگردیده و همیشه مدافع از حق و صلح‌طلب باشم. شرافت من وثیقه اجرا این سوگندنامه است.

ماده ۲۱ ـ پروانه وکالت پس از اجرا سوگند که مطابق آئین فوق به عمل می‌آید به وکیل داده می‌شود.

ماده ۲۲ ـ در هر حوزه که اجرا قانون وکالت تمام‌شده باشد وکلا آن حوزه در حضور هیئتی که در ماده ۲۳ مقرر است سوگند یاد خواهند نمود.

ماده ۲۳ ـ (اصلاحی ۱۳۱۸/۴/۳۰) هیئت مندرج در ماده ۲۲ مرکب است از رئیس دادگاه انتظامی و رئیس و دادستان دادگاه وکلا و از دادگاه‌های عمومی رئیس و دادستان استان و رئیس و دادستان شهرستان در مرکز رئیس و دادستان استان و رئیس و دادستان شهرستان و یک نفر از امنای دادگاه بخش در مقرر حوزه‌های استان ولایات رئیس و دادستان شهرستان و یک نفر از امنای دادگاه بخش یا کارمند علی‌البدل یا یکی از بازپرس‌ها به انتخاب رئیس دادگستری با رعایت تقدم رتبه برای مقر حوزه‌های شهرستان امین دادگاه بخش برای مقر حوزه‌های دادگاه بخش و مأمورین صلح برای مقر حوزه‌های بخش‌دارها.

ماده ۲۳ مکرر (الحاقی ۱۳۱۷/۲/۳۱)- مراسم سوگند اشخاص که بعد از اجرا آئین سوگند در هر محل به سمت وکالت در عدلیه یا کارگشائی قبول می‌شوند و همچنین اشخاصی که با داشتن عذر موجه نتوانسته باشند در جلسه سوگند حاضر شوند در مرکز در حضور رئیس دادگاه استیناف و در شهرستان‌ها در حضور رئیس عدلیه به محل به عمل میاید.

ماده ۲۴ ـ محل و روز و ساعت حضور برای مراسم سوگند از طرف دفتر کل بازرسی و تشکیلات وکلا تعیین و به اعضاء هیئت و وکلا عدلیه اطلاع داده می‌شود.

ماده ۲۵ ـ اعضاء هیئت بالباس رسمی قضاوت و وکلا عدلیه بالباس مخصوص به‌نحوی‌که در فصل پنجم مقرر است باید حاضر شوند.

ماده ۲۶ ـ جلسه سوگند علنی است.

ماده ۲۷ ـ وکلا به ترتیب درجه و رعایت حروف تهجی نام خانوادگی یکان یا دسته‌دسته (دسته عبارت از ۳ الی ۵ نفر است) به تشخیص هیئت سوگند یاد می‌نمایند.

ماده ۲۸ ـ سوگندنامه در موردی که وکلا یکان یکان سوگند یاد نمایند به‌وسیله خود وکیلی که سوگند یاد می‌نماید قرائت می‌شود. سپس عده‌ای که سوگند یاد می‌نمایند دست راست را بلند کرده عبارت ذیل را به صدای بلند ادا می‌نماید (به همین مراتب سوگند یاد می‌کنم) پس‌ازآن ذیل سوگندنامه را امضاء می‌کنند.

ماده ۲۹ ـ بلافاصله پس از مراسم سوگند اسامی اشخاصی که سوگند یاد نموده‌اند ضمن صورت‌مجلس به قسمت تشکیلات وکلا اطلاع داده می‌شود.

ماده ۳۰ ـ رئیس قسمت تشکیلات وکلا در مرکز و مدعیان عمومی بدایت در ولایات مأمور اجرای این آئین هستند.

فصل دوم ـ در تشکیلات کانون وکلا و معاضدت قضائی

ماده ۳۱ ـ رئیس دفتر کل بازرسی و تشکیلات وکلا در هر حوزه که تشکیل کانون وکلا را لازم بداند پیشنهادی با ذکر دلایل لزوم به وزارت عدلیه تقدیم می‌کند تا در صورت تصویب اقدام به تشکیل کانون نماید.

ماده ۳۲ ـ برای اجرای شـق اول ماده ۱۹ قانون وکالـت کانون وکلا می‌تواند دارای قسمت‌های مختلفه باشد و همچنین مجاز است برای ترقی علمی وکلا نشریات حقوقی داشته و جلسات خطابه با حضور رئیس پارکه وکلا در مرکز و مدعی‌العموم بدایت در ولایات تشکیل دهد.

ماده ۳۳ ـ تعداد اعضاء علی‌البدل هیئت‌مدیره نصف اعضاء اصلی است و اسامی اعضاء اصلی و علی‌البدل باید در مجله رسمی اعلان شود.

ماده ۳۴ ـ مؤسسه معاضدت قضائی در مرکز است و دارای شعب ذیل می‌باشد:

۱ ـ دبیرخانه

۲ ـ شعبه عرایض

۳ ـ شعبه قضائی

ماده ۳۵ ـ کارکنان معاضـدت قضائـی باید حتی‌المقدور از بین وکلا عدلیه انتخاب شوند ممکن است برای آن‌ها حق‌الزحمه در بودجه کانون منظور شود.

ماده ۳۶ ـ تقاضای معاضدت به دبیرخانه مؤسسه مزبور داده می‌شود کسانی که دور از مرکز معاضدت قضائی هستند می‌توانند مستقیماً یا توسط کانون محل درصورتی‌که تشکیل‌شده باشد و یا به‌وسیله دفتر عدلیه اقامت خود را تقاضا نماید. در این صورت کانون یا دفتر عدلیه محل موظف است تقاضانامه را به انضمام مستندات و مدارکی که به‌موجب این نظامات مقرر است در اسرع اوقات به دبیرخانه معاضدت قضائی ارسال دارند.

ماده ۳۷ ـ درصورتی‌که معاضدت قضائی لازم بداند که توضیحاتی از تقاضاکننده بخواهد مشارالیه به‌وسیله نامه یا اخطار احضار می‌شود ولی هرگاه اقامتگاه متقاضی خارج از مرکز معاضدت قضائی باشد تحقیقات به‌وسیله یکی از وکلا یا دفتر عدلیه محل یا پارکه محل اقامت تقاضاکننده به عمل می‌آید.

۱ ـ تصدیق از معتمدین یا کلانتری محل اقامت تقاضاکننده مبنی بر عدم قدرت او برای تأدیه حق‌الوکاله.

۲ ـ رونوشت مدارک دعوی

ماده ۳۸ ـ معاضدت قضائی می‌توانند تحقیقاتی در دلایل دعوی بنماید و هرگاه تشخیص دهند که مقصود تقاضاکننده سوءاستفاده و شرخری است از تعیین وکیل خودداری و تقاضا را رد می‌نماید.

ماده ۳۹ ـ درصورتی‌که رد تقاضاکننده می‌تواند در ظرف ۱۰ روزبه هیئت‌مدیره کانون شکایت کند رأی هیئت‌مدیره قطعی است.

ماده ۴۰ ـ کلیه ارجاعاتی که از طرف معاضدت قضائی در حدود صلاحیت مؤسسه به وکلا یا دفاتر عدلیه یا پارکه می‌شود باید به اسرع وقت انجام گردد.

ماده ۴۱ ـ شعبه عرایض پس از وصول عرض حال به طریق ذیل اقدام خواهد نمود:

هرگاه عرض حال ناقص باشد نواقص آن را به دفتر دستور خواهد داد و اگر عرض حال کامل باشد عقیده خود را در پیشرفت دعوی خواهد نوشت درصورتی‌که پیشرفت داشته باشد آن را به شعبه قضائی تسلیم خواهد نمود.

شعبه قضائی وکیلی را برای تقاضاکننده معین می‌نماید.

ماده ۴۲ ـ ابلاغات در ۳ نسخه صادر می‌شود.

نسخه اول به تقاضاکننده داده خواهد شد و نسخه ثانی در پرونده مربوطه بایگانی و نسخه ثالث برای ابلاغ به وکیل انتخابی به دفتر کانون ارسال خواهد شد.

ماده ۴۳ ـ وکیل منتخب مکلف است قرارداد حق‌الوکاله تنظیم نموده نسخه دوم آن را با رسید وکالتاً به دبیرخانه معاضدت قضائی بفرستند و پس از ختم دعوی درصورتی‌که موکل محکوم‌له واقع شود و خمس حق‌الوکاله را که در قرارداد تنظیمی مقرر است وصول و به صندوق کانون ایصال دارد مگر اینکه ثابت نماید در بافت حق‌الوکاله قانوناً غیرمقدور است.

ماده ۴۴ ـ وکیل انتخابی باید از جریان کار مرجوع شعبه قضائی را مطلع دارد.

ماده ۴۵ ـ وکیل انتخابی می‌تواند از شعبه قضائی مؤسسه راجع به طرز اقداماتی که لازم است مشورت کند.

ماده ۴۶ ـ در مواردی که انجام مقدمات و تشریفات مربوط به معاضدت قضائی موجب انقضاء موعدی از تقاضاکننده بشود رئیس کانون می‌تواند مستقیماً وکیل انتخاب نماید مشروط بر اینکه تقاضانامه از حیث ضمایم کامل باشد.

ماده ۴۷ ـ قرارداد حق‌الوکاله معاضدتی به اسم معاضدت قضائی تنظیم می‌شود و مأمور وصول حق کانون محاسبات مؤسسه مزبور است.

ماده ۴۸ ـ نمونه اوراق تقاضانامه و سایر اوراق مربوط به امور معاضدت را هیئت‌مدیره کانون تعیین خواهد نمود.

ماده ۴۹ ـ دفتر معاضدت مکلف اسـت اطلاعاتی که از طـرف وکیل انتخابی واصل می‌شود به موکل ابلاغ نماید.

فصل سوم ـ در ترفیع

ماده ۵۰ ـ وزارت عدلیه همه‌ساله برای اجرای ماده ۲۶ قانون وکالت و نظارت در ترفیع وکلا کمیسیون تشکیل می‌دهد اعضاء کمیسیون عبارت‌اند از: رئیس و مدعی‌العموم و اعضاء محکمه وکلا رئیس اداره حقوقی و رئیس اداره نظارت و رئیس قسمت تشکیلات وکلا که سمت منشی‌گری کمیسیون را نیز خواهد داشت.

ماده ۵۱ ـ وکلایی که از حیث مدت مقرر در شق یک ماده ۲۶ قانون وکالت ازنظر معلومات خود را مستحق ترفیع می‌دانند باید منتهی تا آخر اسفندماه به قسمت تشکیلات وکلا تقاضانامه بدهند و اداره مزبور باید منتهی تا آخر فروردین‌ماه صورت اسامی آنان را تنظیم و با اظهارنظر نسبت به مدت اشتغال در درجه‌ای که برای هر یک تعیین‌شده و سوابق اخلاقی و درجه علمی آنان تنظیم و تسلیم کمیسیون ترفیع نماید. به تقاضانامه‌های واصله پس از موعد فوق ترقیب اثر داده نخواهد شد.

ماده ۵۲ ـ کمیسیون ترفیع می‌تواند لدی الاقتضاء از معلومات تقاضاکننده ترفیع اختیار نماید.

ماده ۵۳ ـ کمیسیون ترفیع نظر خود را باید منتهی تا آخر خردادماه به رئیس دفتر کل بازرسی و تشکیلات وکلا کتباً اشعار دارد اسامی مرفعین در مجله رسمی درج می‌شود.

فصل چهارم ـ در تکالیف و تشکیلات دارالوکاله

ماده ۵۴ ـ وکلا عدلیه مکلف‌اند محل سکونت خود را کتباً به قسمت تشکیلات وکلا اطلاع دهند و درصورتی‌که محل سکونت خود را تغییر دهند مراتب را با قید محل اقامت جدید در ظرف ۲۴ ساعت مزبور بنویسند.

ماده ۵۵ ـ وکلا مکلف‌اند دارای دفاتر ذیل باشند:

۱ ـ دفتر ثبت

۲ ـ دفتر رسید اسناد موکلین

۳ ـ دفتر درآمد و هزینه دارالوکاله و موکلین

دفاتر مزبور مطابق دستور قسمت تشکیلات وکلا تنظیم و نگاهداری خواهد شد و باید در اولین اخطار قسمت مزبور یا پارکه وکلا ارائه و تسلیم شود.

ماده ۵۶ ـ وکلا عدلیه مکلف‌اند برای هرگونه وجهی که از موکل به‌منظور حق‌الوکاله یا مخارج محاکمه یا مسافرت و یا سایر مخارج قانونی دریافت می‌کنند قبض رسید مخصوص که مطابق نمونه موجود در دفتر کانون وکلا است به موکل بدهند و صریحاً قید نمایند وجه مأخوذه بابت حق‌الوکاله است یا سایر مخارج قانونی.

ماده ۵۷ ـ وکلا باید در مقابل هر سندی که از موکل دریافت می‌کنند اعم از اینکه سند مزبور اصل باشد با رونوشت مصدق رسیدی مطابق نمونه مخصوص که در کانون وکلا موجود است به موکل بدهند و نوع سند و مفاد و تاریخ آن را در ورقه رسید قید نمایند.

ماده ۵۸ ـ وکلا مکلف‌اند همه‌ساله در مهر و فروردین‌ماه صورت‌حساب شش ماه گذشته را برای موکل بفرستند صورت‌حساب تفصیلی است و رونوشت آن در پرونده مربوطه به موکل بایگانی می‌شود.

ماده ۵۹ ـ وکلا مکلف‌اند در ظرف ۲۴ ساعت پس از اعلام تعلیق پروانه وکالت و دفاتر وکالتی خود را در مرکز به قسمت تشکیلات وکلا و در ولایات به مدعیان عمومی که سمت نمایندگی دفتر کل بازرسی و تشکیلات وکلا را دارند تسلیم نمایند که تعیین تکلیف قطعی آن‌ها در پرونده آن‌ها بایگانی شود این ماده شامل اشخاصی که قبل از اجرا قانون وکالت معلق گردیده‌اند نیز می‌باشد و تا تعیین تکلیف قطعی پروانه و دفاتر در پرونده وکیل معلق موقتاً بایگانی می‌شود متخلف به مجازات انتظامی از درجه چهار به بالا محکوم خواهد شد.

ماده ۶۰ ـ وکلا عدلیه و کارگشایان نباید بالاتر از درجه‌ای که دارند قبول وکالت نمایند.

ماده ۶۱ ـ وکلا عدلیه و کارگشایان نباید:

۱ ـ در امور وکالتی ایجاد وسایط نمایند.

۲ ـ برای تعویق حق طرف از وکالت موکل استعفا داده و سپس به‌وسیله وکالت‌نامه جدیدی همان دعوی را تعقیب نمایند.

۳ ـ برای تطویل محاکمه و تعویق در احقاق حق ادعای جعل و یا تعیین جاعل نمایند و یا به‌طورکلی موجبات تطویل محاکمه را فراهم آورند.

ماده ۶۲ ـ وکلا مکلف‌اند لوایح و نوشتجات خود را طبق اوراق مخصوص که در لوحه آن نام و محل اقامت خود و دارالوکاله مربوطه را قید کرده باشند به محاکم تسلیم نمایند و حتی‌المقدور ماشین‌تحریر استعمال نموده و یا مکاتبات را با خط خوب و خوانا بنویسند.

ماده ۶۳ ـ وکلا مکلف‌اند وکالت‌نامه‌هایی که از موکلین دریافت می‌دارند طبق اوراق مخصوصی که برای این کار مقرر است تنظیم و به موکل بدهند متخلف در وهله اول به سه ماه انفصال و در صورت تکرار ممنوع الوکاله خواهد شد.

ماده ۶۴ ـ وکلا درجه اول مکلف‌اند برای پذیرائی موکلین و انجام وظایف وکالتی خود دارای دارالوکاله که مطابق نظامنامه ذیل باشد باشند:

۱ ـ محل آن مناسب و به قسمت تشکیلات وکلا اطلاع داده‌شده باشد.

۲ ـ لااقل دارای یک نفر وکیل که سمت معاونت دارالوکاله را خواهد داشت باشد و به‌اندازه کافی عضو تحریری داشته باشد.

۳ ـ همه‌روزه لااقل چهار ساعت برای پذیرائی ارباب‌رجوع مفتوح و ساعت پذیرائی در درب ورود اعلام‌شده باشد و یک نفر عضو برای انجام تقاضای ارباب‌رجوع حاضر باشد.

۴ ـ دارای ثبت و بایگانی منظم باشد و برای هر موکل پرونده که محتوی کلیه اقداماتی که شده باشد.

۵ ـ دفتر نماینده به نام موکلین داشته باشند.

ماده ۶۵ ـ وکلا عدلیه نباید به‌هیچ‌عنوان و عذری عرض حال که از حیث تمبر ناقص باشد به محاکم تقدیم دارند.

فصل پنجم ـ در لباس

ماده ۶۶ ـ وکلا درجه اول و دوم عدلیه مکلف‌اند در موقع محاکمات جنائی و در سایر محاکماتی که قضات بالباس قضائی هستند و همچنین در مواردی که از طرف قسمت تشکیلات وکلا به آن‌ها ابلاغ می‌شود بالباس مخصوص وکالت حاضر شوند استعمال لباس وکالت غیر از موارد فوق ممنوع است.

ماده ۶۷ ـ لباس مخصوص وکالت عبارت است از لباده وکلا مشکی و یقه لب‌شکسته سفید و دستمال‌گردن سفید چین‌دار مطابق نمونه که در قسمت تشکیلات وکلا موجود است با شلوار و کفش و جوراب مشکی استعمال می‌شود.

ماده ۶۸ ـ داشتن لباس وکالت برای وکلا درجه اول و دوم اجباری است:

ماده ۶۹ ـ لباس اعضای هیئت‌مدیره دارای مشخصات ذیل است:

مغزی طلائی در طرفین پارچه که از شانه چپ به‌طرف جلو آویخته شده (اپی تژ) و علامت کانون که روی آن در قسمت پائین ملیله‌دوزی شده باشد.

دوره کلاه و روی (اپی تژ) لباس رئیس کانون ملیله‌دوزی به شکل برگ و گل سرخ که طرفین آن دارای نوار ملیله‌دوزی به عرض ۲ سانتیمتر است.

لباس نایب‌رئیس مطابق لباس رئیس است به‌استثناء ملیله‌دوزی طرفین برگ سرخ.

ماده ۷۰ ـ علامت ممیزه لباس وکلایی که دارای درجه علمی لیسانس هستند عبارت از پوست سفیدی است به عرض شش سانتیمتر که در آخر (اپی تژ) در جلو و پست دوخته می‌شود اعضاء مؤسس کانون مرکزی می‌توانند علامت کانون را در روی (اپی تژ) استعمال نمایند. برای استعمال علائم ممیزه مندرجه در این ماده باید قبلاً از طرف دفتر کل بازرسی و تشکیل وکلا تحصیل اجازه نمود.

فصل ششم ـ نظامنامه مربوطه به‌حق الوکاله و هزینه مسافرت (منسوخه)

فصل هفتم ـ نظامنامه قانون وکالت در تعقیب و محاکمه انتظامی وکلا عدلیه

قسمت اول ـ طرز رسیدگی به شکایات و تخلفات

ماده ۸۱ ـ (اصلاحی ۱۳۲۵/۶/۲۱) همین‌که شکایت یا گزارشی به دادسرای انتظامی وکلا واصل شـد برای هر شـکایت یا گـزارش پرونده مخـصوصی تشـکیل و به دستور کتبی دادستان انتظامی وکلا (رئیس دفتر کل بازرسی و سازمان وکلا) به یکی از بازرسان دادسرای انتظامی وکلا برای بازرسی ارجاع می‌شود.

تبصره ـ (الحاقی ۱۳۲۵/۶/۲۱) لدی الاقتضاء ممکن است دادستان شخصاً قضیه را مورد بازرسی قرار دهد.

ماده ۸۲ ـ درصورتی‌که مندرجات شکایت‌نامه یا گزارشی کافی برای تعقیب نباشد از شاکی یا گزارش دهنده باید توضیح خواسته شود استیضاح ممکن است به یکی از طرق ذیل به عمل آید:

۱ ـ استیضاح کتبی به‌وسیله نامه

۲ ـ احضار شاکی و اخذ توضیحات و تنظیم صورت‌مجلس

۳ ـ استیضاح به‌وسیله پارکه بدایت محل یا امین صلح

ماده ۸۳ ـ احضار وکیل به‌وسیله اوراق مخصوص به عمل می‌آید روز و ساعت حضور باید منجزا در اوراق مزبور قید شود در مورد فوری وکیل مورد تعقیب ممکن است به‌وسیله تلگراف احضار شود.

ماده ۸۴ ـ احضار شونده باید مطابق وقتی‌که تعیین‌شده در شعبه مربوط بازرسی حاضر شود درصورتی‌که نتواند حاضر شود عذر موجه خود را بدون تأخیر اطلاع دهد.

ماده ۸۵ ـ احضار وکیلی که خارج از مرکز اقامت دارد با موافقت رئیس دفتر کل بازرسی و تشیکلات وکلا عدلیه به عمل می‌آید و پس از حضور وکیل بازرسی باید خارج از نوبت به عمل آید.

ماده ۸۶ ـ درصورتی‌که محل اقامت وکیل مشتکی‌عنه خارج از مرکز باشد عین یا رونوشت شکایت‌نامه از طرف رئیس دفتر کل بازرسی و تشکیلات وکلا عدلیه به پارکه محل اقامت مشتکی‌عنه و در نقاطی که پارکه نیست به امین صلح ارجاع می‌شود در این صورت پارکه یا امین صلح وظائف بازرس را انجام می‌دهد.

ماده ۸۷ ـ درصورتی‌که به نظر مدعی‌العموم بازرسی و بازجوئی کامل نباشد می‌تواند تکمیل آن را از بازرس بخواهد و بازرس هم مکلف است طبق دستور او عمل نماید.

قسمت دوم ـ در قرار منع تعقیب و ادعانامه

ماده ۸۸ ـ پس از اجرای بازرسی در موردی که نظر بازرس بر منع تعقیب و عقیده رئیس پارکه بر تعقیب باشد رئیس پارکه ادعانامه تنظیم و به محکمه می‌فرستد.

ماده ۸۹ ـ (اصلاحی ۱۳۲۵/۶/۲۱) در موردی که دادستان و بازرس متفقاً یا دادستان در هنگامی‌که شخصاً امر بازرسی را تصدی داشته عقیده بر منع تعقیب داشته باشد با جلب نظر وزیر دادگستری پرونده بایگانی می‌شود درصورتی‌که بین بازرس و دادستان اختلاف وجود داشته باشد یکی متهم را قابل‌تعقیب و دیگری بی‌گناه بشمارد مراتب به وزارت دادگستری گزارش می‌شود و نظر وزارت متبع خواهد بود.

ماده ۹۰ ـ رونوشت ادعانامه باید منتها در ظرف ۳ روز از تاریخ وصول به محکمه برای وکیل مورد تعقیب فرستاده شود.

ماده ۹۱ ـ وکیل مورد تعقیب مکلف است در ظرف مدتی که در ماده ۹۴ مقرر است جواب ادعانامه و دفاع خود را کتباً به انضمام دلایل و مدارکی که دارد به دبیرخانه محکمه تسلیم دارد.

قسمت سوم ـ در طرز ابلاغ و مواعد

ماده ۹۲ ـ وکلا عدلیه و کارگشایان باید محل سکونت خود را به پارکه انتظامی وکلا اطلاع دهند و مادام که تغییر آن را اطلاع نداده‌اند کلیه ابلاغاتی که به آن محل بشود معتبر خواهد بود.

ماده ۹۳ ـ اوراق اخطار و احضار و رونوشت ادعانامه و احکام و قرارهای انتظامی به‌وسیله پست سفارشی دوقبضه به محلی که وکیل به‌عنوان محل سکونت خود را معرفی نموده است ابلاغ می‌شود و درصورتی‌که نامه سفارشی را پستخانه به‌عنوان اینکه وکیل در آن محل یافت نشده یا اینکه اشخاص حاضر در آن محل از قبول نامه و امضاء قبض امتناع کرده‌اند اعاده نماید پارکه انتظامی وکلا مکلف است موضوع ابلاغ را در مجله رسمی منتشر نماید و هرگاه پس از مضی مدت مقرر در ماده ۹۴ جوابی از وکیل واصل نشود ادعانامه یا حکم یا قرار یا اخطاری که به ترتیب فوق درج‌شده ابلاغ‌شده محسوب می‌شود.

تبصره ۱ ـ درصورتی‌که وکیل مورد تعقیب در محل دفتر کل بازرسی و تشیکلات وکلا عدلیه حاضر باشد ممکن است اوراق اخطار و غیره حضوراً به او ابلاغ شود.

تبصره ۲ ـ در صورت اقتضاء پارکه انتظامی وکلا می‌تواند اوراق نامبرده را به‌وسیله پارکه یا امین صلح محل اقامت وکیل مورد تعقیب به او ابلاغ نماید.

ماده ۹۴ ـ مدت تسلیم جواب ادعانامه یا عرض حال تجدیدنظر ده روز است به طریق ذیل حساب می‌شود:

۱ ـ در موردی که ابلاغ به شخص وکیل یا محل سکونت او بشود از تاریخ ابلاغ.

۲ ـ درصورتی‌که ابلاغ به‌وسیله مجله رسمی به عمل آید از تاریخ انتشار مجله برای وکلا مقیم مرکز و نسبـت به وکلا مقیم ولایات برای هر ۳۶ کیلومتر یک روز اضافه.

۳ ـ هرگاه ابلاغ به‌وسیله پست سفارشی به عمل آید از تاریخ وصول نامه برای وکلا مقیم مرکز و نسبت به وکلا ساکن ولایات برای هر ۳۶ کیلومتر یک روز اضافه منظور خواهد شد.

قسمت چهارم ـ در محاکمه بدوی و تجدیدنظر و مواعد آن

ماده ۹۵ ـ به‌محض وصول جواب وکیل مورد تعقیب مدیر دبیرخانه موافق دستور محکمه تعیین جلسه خواهد کرد.

ماده ۹۶ ـ (اصلاحی ۱۳۲۵/۶/۲۱) جلسه رسیدگی به دادستان وکلا و شخص متهم در صورتی اعلام می‌گردد که دادگاه حضور طرفین یا یکی از آن‌ها را برای توضیحات لازم شمارد.

ماده ۹۷ – منسوخه (۱۳۲۵/۶/۲۱)

ماده ۹۸ ـ اگر ضمن رسیدگی محکمه تحقیق امری را لازم بداند می‌تواند مستقیماً یا به‌وسیله مدعیان عمومی یا بازرسان و یا هر یک از مستخدمین قضائی محل اقامت وکیل تحقیقات مقتضی را بنماید.

ماده ۹۹ ـ محکمه باید پس از ختم رسیدگی در ظرف ۳ روز رأی داده و حکم خود را به پارکه وکیل مورد تعقیب ابلاغ نماید.

ماده ۱۰۰ ـ هرگاه وکیل مشتکی‌عنه در ظرف مدت مقرر دفاعیات خود را نفرستد محکمه بر طبق اسناد موجوده رسیدگی کرده و حکم صادر می‌نماید.

ماده ۱۰۱ ـ درصورتی‌که وکیل مورد تعقیب از رؤیت حکم یا قرار استنکاف نماید پارکه مخیر است آن حکم یا قرار را به طریق مندرج در ماده ۹۳ در مجله رسمی درج نماید و یا اینکه در مدت ده روز در دفترخانه محاکم محل اقامت وکیل الصاق کند. پس از مضی مدت مزبور و تصدیق مدیر دفترخانه حکم یا قرار ابلاغ‌شده محسوب می‌شود.

ماده ۱۰۲ ـ (اصلاحی ۱۳۲۵/۶/۲۱) موعد تقاضای تجدیدنظر در هرروز از تاریخ رؤیت (ابلاغ) حکم است مدت مسافت از قرار هر سی‌وشش کیلومتر یک روز بر مدت مزبور اضافه خواهد شد.

ماده ۱۰۳ ـ هرگاه عرض حال اعتراض یا تجدیدنظر دارای نواقصی از حیث ضمایم و مستندات باشد محکمه مکلف به اخطار رفع نواقص نیست و به عرض حال موجود رسیدگی می‌کند.

ماده ۱۰۴- منسوخه (۱۳۲۵/۶/۲۱)

ماده ۱۰۵ ـ رسیدگی محکمه تجدیدنظر مانند رسیدگی محکمه بدوی است.

ماده ۱۰۶ ـ تجدیدنظر نسبت به احکامی که محکمه عالی انتظامی قبل از تاریخ اجرای قانون وکالت مصوبه ۲۵ بهمن ۱۳۱۵ صادر نموده به همان طریقی به عمل می‌آید که قبل از تاریخ مزبور مقرر و معمول بوده.

قسمت پنجم ـ مقررات مختلفه

ماده ۱۰۷ ـ رونوشت احکام قطعی به‌وسیله دبیرخانه محکمه به قسمت تشکیلات وکلا عدلیه ارسال می‌شود که در پرونده سوابق وکیل مورد حکم بایگانی شود.

ماده ۱۰۸ ـ تعقیب وکیل ازنظر تخلفات و سوء اخلاق مستلزم وصول شکایت یا گزارش نیست و همین‌که رئیس دفتر کل بازرسی و تشکیلات وکلا عدلیه یا پارکه از وقوع تخلفی مطلع شدند می‌توانند قضیه را تعقیب نمایند.

ماده ۱۰۹ ـ پارکه وکلا در جریان امور محکمه نظارت دارد و هرگاه اختلالی مشاهده کند مکلف است به رئیس دفتر کل بازرسی و تشیکلات وکلا عدلیه گزارش بدهد.

ماده ۱۱۰ ـ پارکه های ولایات و در نقاطی که پارکه نیست امناء صلح و مدیران دفترخانه‌های محاکم مکلف‌اند تقاضای دفـتر کل بازرسی و تشکیلات وکلا عدلیه را در حدود وظائفی که به‌موجب قانون وکالت و نظامنامه‌های مربوطه عهده‌دار است انجام دهند.

ماده ۱۱۱ ـ محکمه بدوی انتظامی در موقع رسیدگی به صلاحیت عملی و علمی وکلا مورد تعقیب می‌تواند قرار امتحان بدهد و این قرار در هیئت ممتحنه که از طرف دفتر کل بازرسی و تشکیلات وکلا عدلیه دعوت می‌شود اجرا می‌گردد.

ماده ۱۱۲ ـ اجرای احکام و قرارهای انتظامی از وظائف قسمت تشکیلات وکلا عدلیه است.

به اشتراک گذاری مطالب:

جستجو